درآمد ارزی وجود داشته اما بانک مرکزی نتوانسته استفاده کند

دکتر کامران ندری، کارشناس مسائل اقتصادی و عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق (ع) درباره اختلافات بانک مرکزی و دولت گفت: از منظر اقتصادی ما یک مشکل ساختاری در اقتصاد داریم که البته بسیار قدمت دارد و آن این که به صورت سنتی این سیاهه‌های نفتی را که بعد از فروش نفت دریافت می‌شود، قبل از اینکه حتی درآمد حاصل از نفت به صورت واقعی در حساب‌های بانک مرکزی بنشیند، به این بانک تحویل می‌دهند.

وی ادامه داد: بانک مرکزی با دریافت این سیاهه‌های نفتی، ریال خود را در اختیار دولت قرار می‌دهد. این ریال هم به تعبیر عامیانه چاپ پول است. اگر به ترازنامه بانک مرکزی در طول ۴۰ سال گذشته نگاهی کنیم، خواهید دید که عمده‌ترین عامل اصلی رشد پایه پولی همین افزایش خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی بوده که به همین ترتیبی که عرض کردم است.

این کارشناس مسائل اقتصادی گفت: در سال‌هایی که با مشکل تحریم‌ها رو به رو نبودیم، بالاخره این درآمد‌های نفتی وصول می‌شد و بانک مرکزی با فروش ارز حاصل این درآمد‌های نفتی در بازار، یک عملیات خنثی سازی انجام می‌داد و ریالی که چاپ کرده بود را جمع آوری می‌کرد. وی افزود: بعد از تحریم‌ها مشکل این بود که دولت نفت می‌فروخت و سیاهه‌های نفتی را دریافت می‌کرد و این درآمد‌های ارزی وارد حساب‌ها می‌شد، اما به دلیل تحریم‌ها این حساب‌ها بلوکه شده بود و بانک مرکزی نمی‌توانست عملیات خنثی سازی را انجام دهد. به همین دلیل پول چاپ می‌شد، اما دیگر توسط بانک مرکزی جمع نمی‌شد.

ندری اظهار داشت: عمده ادعایی که دولت هم اکنون دارد و عنوان می‌کند که از بانک مرکزی استقراض نکرده، همین مساله است؛ یعنی درآمد‌های ارزی وجود داشته که عمدتا حاصل فروش نفت یا ذخایر صندوق توسعه ملی بوده و بلوکه شده بوده است و بانک مرکزی نمی‌توانسته از آن‌ها استفاده کند و فقط ریال آن را چاپ کرده و در اختیار دولت قرار داده است.