مراقب کلاهبرداران رمزارز باشید
یکی از مدل‌های تبلیغات فریبنده، ترفند بهره‌گیری از «کوین جعلی» و بدون پشتوانه معتبر بین‌المللی است که برای جذاب شدن این روش، عمدتاً از روش معادل‌سازی ارزش این کوین‌ها با ارزهای مشهور و معتبر جهانی استفاده می‌شود.
طی ماه‌های گذشته و با افزایش اقبال و علاقه بخشی از کاربران ایرانی جهت خریدوفروش ارزهای دیجیتال یا سرمایه‌گذاری در این حوزه، برخی شرکت‌ها و وب‌سایت‌های فارسی و انگلیسی‌زبان تلاش کرده‌اند با افزایش تبلیغات و ارائه وعده‌های گوناگون، این سرمایه‌ها را به سمت خود جذب کنند.
متأسفانه با کم‌کاری نهادهای مسئول دولتی به‌ویژه بانک مرکزی در ساماندهی و ایفای نقش رگلاتوری در این حوزه، راستی آزمایی و اطلاع از صحت‌وسقم تبلیغات و وعده‌های ارائه شده، برای بخش زیادی از کاربران غیرممکن بوده و طبیعتاً همچون پرونده‌های اقتصادی مشابه در حوزه‌های پولی و مالی مانند مؤسسات اعتباری غیرمجاز، کسب سود بیشتر به عنوان مزیت مهم جذب سرمایه‌های بخشی از مردم کشورمان مورد سوءاستفاده تبلیغاتی قرار می‌گیرد.
خوشبختانه با ورود ضابطان قضایی در هفته‌های گذشته، یکی از مهم‌ترین شبکه‌ها و باندهای فعال در این حوزه که تلاش می‌کرد با تبلیغات، سرمایه‌های ریالی مردم کشورمان را تبدیل به یک پول دیجیتال فاقد ارزش و پشتوانه کند، شناسایی و سرشبکه آن حین فرار از کشور دستگیر شد.
پس از دستگیری برخی از مهم‌ترین اعضاء توکن غیرقانونی، بدون پشتوانه و غیر معتبر به اتهام اخلال در نظام اقتصادی توسط مرکز بررسی جرائم سازمان‌یافته سایبری، مشخص شد تیم مذکور با سوءاستفاده از سواد ناکافی مالی و فقدان دانش سرمایه‌گذاری در فضای مجازی توسط بخشی از مردم، آن‌ها را گرفتار شیادی و اقدامات کلاه بردارانه خود در حوزه رمزارزها می‌کردند.
اگرچه با این اقدام قاطع ضابطان و مشارکت دستگاه قضایی، جلوی تبلیغات شعاری و ایجاد نوسانات کاذب برای تخلیه سرمایه مردم گرفته شد، اما رصد شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهد هنوز هم موج سازی‌ها و قیمت سازی‌های جعلی که از شاخصه‌های کلاه بردارانه این پروژه بود، توسط برخی دیگر از شرکت‌ها و سایت‌های متخلف در حال پیگیری است.
از جمله ویژگی‌های مهم این نوع تبلیغات، ارائه وعده‌های دروغین مبنی بر سرمایه‌گذاری پول‌های دریافتی از مردم در بورس‌ها و شرکت‌های مهم خارجی است تا با وعده پرداخت سود دلاری و یورویی یا رمزارزهای مشهور، آن‌ها را ترغیب به این کار کنند در حالی که عمده این اقدامات، نهایتاً با روش‌های موسوم به «پانزی»، برای مدت کوتاهی سود پرداخت کرده و در درازمدت، عمده سرمایه‌گذاران تبدیل به مال‌باخته می‌شوند در حالی که تهیه مستندات قانونی برای پیگیری شکایات نیز، روند طولانی و سختی را طی می‌کند.
ترفند پانزی یک عملیات سرمایه‌گذاری متقلبانه است که در این ترفند، به افراد سرمایه‌گذار، سودهایی پرداخت می‌شود که از درصدهای متعارف بالاتر بوده، اما این سود، از پول سرمایه‌گذاران بعدی و جدید تأمین می‌شود و شرکت یا فرد دریافت‌کننده سرمایه، عملاً کار اقتصادی انجام نمی‌دهد.
مدل دیگر تبلیغات فریبنده، ترفند بهره‌گیری از «کوین جعلی» و بدون پشتوانه معتبر بین‌المللی است که برای جذاب شدن این روش، عمدتاً از روش معادل‌سازی ارزش این کوین‌ها با ارزهای مشهور و معتبر جهانی استفاده می‌شود که از جمله آن‌ها تبلیغ دریافت جایزه و پاداشی است که توسط یک شرکت در داخل کشور معادل فرانک سوییس قیمت‌گذاری شده است!
البته مبارزه با این نوع شبکه‌ها، به دلیل کم‌توجهی نهادهای مربوطه در دولت و کافی نبودن ساختارهای نظارتی بانکی موجب ریشه‌کنی آن‌ها نشده، اما بالا بردن سواد و اطلاعات فنی و مالی آحاد جامعه، موجب جلوگیری از شکل‌گیری شبکه‌های جدید خواهد شد که هم‌اکنون تلاش دارند با سوءاستفاده از فضای غبارآلود ارزهای دیجیتال، حساب‌های بانکی خود در ترکیه و امارات را تقویت کنند.
خوشبختانه با برخورد صورت گرفته، روند گسترش چنین شبکه‌هایی که هدفشان خالی کردن جیب مردم به‌ویژه جوانان کشورمان با توکن‌های بی پشتوانه است، تا حد زیادی متوقف‌شده، اما ترویج مطالبه گری و شفاف‌سازی از پروژه‌های حوزه «کریپتو»، قطعاً آن‌ها را وادار به شفافیت و پاسخگویی خواهد کرد و جلوی بسیاری از تخلفات در این حوزه را می‌گیرد.
طبیعتا شرکت‌ها و سایت‌های فعال در این حوزه نیز باید پیش از آنکه نیاز به ورود دستگاه قضایی و ضابطان تخصصی در این حوزه باشد، ضمن حفظ اعتماد کاربران ایرانی بدانند وظیفه‌ای جز عمل به قانون و شفاف‌سازی در خصوص اقداماتشان ندارند تا امکان تقویت و حمایت از این بخش، در داخل کشور فراهم شود.
