شکل‌گیری کانون خطرناک غبار و ریزگرد در قلب ایران
«تالاب گاوخونی در ۱۶۷ کیلومتری جنوب شرق اصفهان در کنار شهر ورزنه و در منتهی الیه رودخانه زاینده رود قرار گرفته است. در پی قطع آب زاینده رود پهنه آبی گاوخونی نیز رو به خشکی رفت که تداوم این وضعیت امکانی برای خیزش ریزگردها و انتشار آن در نقاط دوردست فراهم کرده است»
منصور شیشه‌فروش افزود: آلودگی هوا به دلیل تشدید و افزایش ۱۶ کانون گرد و غبار در پی جاری نبودن رودخانه زاینده‌رود، خشکی بخش وسیعی از تالاب ۴۷ هزار هکتاری تالاب بین المللی گاوخونی و خیزش گرد و غبار همراه با گرم شدن هوا ایجاد شده است.
وی کشت نشدن یکصد هزار هکتار از اراضی مستعد کشاورزی در اصفهان را یکی دیگر از دلایل ایجاد کانون‌های گرد و غبار دانست و گفت: این پدیده با وزش باد در سطح کلانشهر اصفهان و دیگر شهرهای استان گسترده می‌شود.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان افزود: درمجموع تغییرات اقلیم، کاهش بارش و خشکسالی که بخشی از آن به نبود برنامه‌ریزی وزارت نیرو در تامین حقابه‌های کشاورزی و زیست محیطی برمی‌گردد ؛ موجب بحران خیزش گرد و غبار در استان اصفهان شده است.
شیشه فروش گفت: بدین سبب از ابتدای سالجاری تاکنون، هوای کلانشهر اصفهان ۲۷ روز در شرایط ناسالم برای گروه‌های حساس قرار داشت.
وی افزود: با توجه به اینکه یک سوم استان اصفهان بیابانی است، باید دستگاه‌های مربوطه نسبت به اجرای طرح‌های کنترلی و پیشگیرانه برای توسعه نیافتن بیابان در این استان همت بیشتری داشته باشند.
وی به وظایف دستگاه‌های مسوول در بحران آلودگی هوا اشاره کرد و گفت: مرکز بهداشت باید با اطلاع‌رسانی، آموزش عمومی و همکاری برای جلوگیری از انتشار آلاینده‌ها و بکارگیری راهکارهای پیشگیری و مواجهه با شرایط آلودگی هوا وارد عمل شود.
شیشه‌فروش افزود: پایش و رصد گرد و غبار همراه با توسعه و تجهیز ایستگاه‌ها و پیش‌بینی هشدار سریع از شرایط وقوع این پدیده و منشاء یابی کانون‌ها در محدوده این منطقه و استان‌های مجاور از جمله یزد، سمنان، قم و خراسان جنوبی ضروری است.
وی با اشاره به وظیفه ادارات منابع طبیعی و محیط زیست به پایش و منشاء یابی کانون‌های گرد و غبار گفت: اداره منابع طبیعی باید به تکمیل مطالعات شناسایی کانون‌های فرسایش بادی، بروزرسانی نقشه‌های کانون‌های گرد و غبار و برنامه‌ریزی در اجرای برنامه‌های بیابان‌زدایی، نهالکاری تثبیت شن‌های روان و ایجاد بادشکن‌های زنده و غیرزنده با هدف حفاظت از راه‌ها، مزارع و سکونتگاه‌های شهری و روستایی در برابر فرسایش یادی اقدام کند.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان افزود: سال گذشته ۲ هزار و ۵۰۰ هکتار و امسال هزار هکتار از طرح‌های بیابان زدایی توسط منابع طبیعی استان اجرا شد.
وی تاکیدکرد: همچنین باید توسعه ایستگاه‌های سنجش آلاینده‌های ناشی از ایجاد ذرات گرد و غبار و آزمایشگاه‌های مرجع برای پایش ذرات توسط محیط زیست، هواشناسی و مرکز بهداشت پیگیری شود.
شیشه‌فروش اجرای دستورالعمل حفاظت فردی در برابر ذرات گرد و غبار توسط مرکز بهداشت، طرح مطالعه و بروز رسانی برنامه جامع آلودگی هوای شهر اصفهان توسط اداره حفاظت محیط زیست و در مجموع پیشگیری و کنترل آلودگی هوا قبل از فرارسیدن پاییز و زمستان را از دیگر اقدامات برای کنترل بحران آلودگی هوا در اصفهان برشمرد.
وی مصرف نکردن سوخت مازوت و مصرف بهینه گاز، پیشگیری از انتشار آلاینده‌های گازی، توسعه و تقویت مراکز معاینه فنی خودروهای سبک و سنگین و توسعه سوخت پاک در تمام جایگاه‌ها را از دیگر تاکیدات در زمینه پیشگیری و کنترل آلودگی هوای اصفهان عنوان کرد.
آلودگی هوا یکی از چالش‌های اساسی کلانشهر اصفهان و شهرهای صنعتی اطراف آن است که کارشناسان تاکید دارند برای برون‌رفت از وضع موجود باید تدابیر اصولی اندیشید و برنامه‌های عملیاتی و راهکارهایی بر اساس تحقیقات علمی و دقیق در پیش گرفت.
بر اساس گزارش مرکز ملی تغییر هوا و اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست، اصفهان در بین هشت کلانشهر ایران رتبه نخست آلودگی هوا را دارد.
