حفاظت از «میراث فرهنگی» و صیانت از آثار ملموس و ناملموس موضوعی نیست که بنا بر مصلحت و ضرورت به آن پرداخته شود، بلکه رسالتی مهم عمومی و اجتماعی و بر عهده دولتها و ملتها است.
٢٨ اردیبهشت (١٨ می) روز جهانی موزهها نامگذاری شده است و در کشورمان مصادف با آغاز «هفته میراث فرهنگی» است که یادآور اهمیت موزهها و میراث فرهنگی و نقش و تاثیر آن در زندگی ما است.
لازمه هویت ملی، وحدت ملی،نشاط عمومی، توسعه پایدار، همیت عمومی ، عزم یکپارچه برای ایجاد آیندهای سرشار از موفقیت در گرو پاسداری و زنده بودن میراث ملموس و ناملموس در همه اجزاء زندگی و تصمیمگیریها و برنامه نویسیهای کلان و خرد است.
پاسداری و جاری بودن میراث نه فقط به عهده وزارت میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری است بلکه رسالت و مسئولیت آحاد مردم و همه مسئولان کشور است و اینکه تمامی افراد جوامع بنا به نظر یونسکو در حفظ میراث بشری مسئول هستند.
به بیانی انسان تنها موجودی است که دارای خاطره بوده و با آن زندگی میکند خاطره های شخصی، خانوادگی، اجتماعی، ملی و جهانی و قطعا اگر این حافظه کمرنگ و یا حذف شود استمرار زندگی اعم از فردی و اجتماعی. ناممکن میشود.
توسعه پایدار و زندگی سرشار از امید و آرزوی برخورداری از آیندهای پر از آرامش و معنویت متضمن دانستن کامیابیها و ناکامیهای گذشته است. میراث فرهنگی موضوعی نیست که بنا بر مصلحت و ضرورت به آن پرداخته شود، موضوعی بسیار مهم است و رسالتی عمومی را برای حفاظت و صیانت آثار ملموس و ناملموس به جای مانده اعم از چند خشت و خرده سفال تا بناهای عظیم آثار برجسته موزهها و خرده فرهنگها و گویشها و لهجهها و نواها در اقصی نقاط جهان در خود دارد.
البته بخشی از این رسالت به عهده موزه هااست و بخشی در بناهای به جای مانده و بخشی در فرهنگ جاری مردمان که با ابزارهایی همچون ثبت جهانی و ملی، برگزاری جشنواره ها، مراسم مختلف، نامگذاری روزها و هفتهها و انجام جشنها ممکن میشود و در نهایت با حضور مردمی به غایت میرسد.
وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایع دستی هر چند بنا بر قانون مسئولیت حفاظت و صیانت از میراث فرهنگی را به عهده دارد اما نیک اگاه است که احاد مردم خود پاسدار این گنجینهها هستند و همواره همه تلاش خود را بر آن دارد تا همراهی همه جانبه مردم را با خود داشته باشد و با توجه به برنامه ها و سیاستهای به کار گرفته تا حد ممکن ، ممکن ساخته است.
وجود انجمن های پر شور دوستداران میراث فرهنگی، حضور فرهیختگان در انجمن ها و هیئت امناهای متفاوت آثار فرهنگی، همراهی مالکان بناهای تاریخی و اثار مختلف فرهنگی، مجموعه داران فرهنگی، همراهی شوراهای شهرو روستا، سازمان های مردم نهاد، بهرهمندی از نظرهای فرهیختگان و دلسوزان در عرضه های فضاهای مجازی، هنرمندان در عرصه های صدا و سیما و سینما از مصادیق این رسالت اجتماعی است.
وجود ٢٠٨ موزه خصوصی از ٨٢٩ موزه کشور نیز موفقیت حضور مردمی در حفظ و معرفی میراث فرهنگی دارد ثبت ملی بیش از ٣٠ هزار اثر فرهنگی و ۲۶ اثر ملموس ثبت جهانی و ۲۱ عنصر ناملموس جهانی از دیگر موفقیت های به دست امده است حضور فعال بیش از ۲۵۰۰ کارگاه مرمت آثار منقول و غیر منقول فرهنگی نیز گواه بر تلاش بی وقفه دیگر است.
همه این تلاش ها زمانی به رضایت تمام میرسد که حضور مردم را با تمام شکوه خود در انجام این رسالت اجتمایی و تاریخی داشته باشیم و همه موفقیت ما با این مهم سنجیده میشود.
امید است که دست به دست هم شاهد تجلی شعار امسال ایکوم (شورای بین اللملی موزهها) «موزه ها توسعه پایداری و نشاط اجتماعی» باشیم.