رونمایی نوروزی از فرش تخت جمشید
گالری بافتههای تصویری پژوهشی در فرشهای تصویری عصر قاجار با رونمایی از ۴٠ قطعه فرش نفیس و بزرگترین فرش از گنجینه موزه فرش ایران در این موزه افتتاح شد.
به گزارش ماد ،موزه فرش ایران به مناسبت فرا نوروز باستانی و آغاز ماه مبارک رمضان، با نمایش ۴١ قطعه فرش نفیس از گنجینه این موزه با عنوان «بافتههای تصویری؛ پژوهشی در قالیهای تصویری دوره قاجار» به استقبال نوروز رفت.
این گالری عصر روز شنبه -۲۶ اسفند ۱۴۰۲- در محل موزه فرش ایران با حضور مدیران وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی و جمعی از پژوهشگران حوزه فرش افتتاح شد و تا پایان فروردین ۱۴۰۳ میزبان علاقهمندان است.
در مراسم افتتاحیه این گالری که محمدجواد اینانلو شاهوردی مدیر موزه فرش ایران، کیانوش معتقدی پژوهشگر فرش و تورج ژولیده پژوهشگر فرش به سخنرانی پرداختند.
بافتههای تصویری ایران در سدههای سیزدهم و چهاردهم هجری، سرآغاز دوران شکوفایی تصویر و شکلگیری گفتمانی تازه در عرصه طراحی و بافت فرشهای فاخر ایران عصر قاجار، بازتابی از سلیقه و زیباییشناسی هنرمندان این دوران به حساب میآید.
در همین راستا، بافندگان و طراحان قالیچههای تصویری این دوران، بهدلیل شرکت فعالانهشان در شکلدادن و توسعة «جنبش تصویرگری»، یکی از مهترین و جذابترین جریانات تصویری در هنرهای فاخر درباری و همزمان عامیانه و مردمی زمانه خود را رقم زدند.
در میان قالیهای این نمایشگاه میتوان نوآوریهای طراحان عصر قاجار را با تکیه بر مفاهیمی چون هویت فرهنگی و حفظ اصالت در مواجهه با مضامین و تصاویر وارداتی، در ساختار بصری نمونههایی ممتاز چون: تصاویر باستانگرایانه و اسطورهای، روایتهای داستانی عاشقانه و تغزلی، چهرهنگاریهای درباری، مضامین مذهبی و چهرهنگاری از علما و دروایش، تصاویر کارتپستالی و فرنگیمآبانه و … مورد مطالعه قرار داد.
رونمایی از فرش «تخت جمشید»
بزرگترین فرش از گنجینه موزه فرش با طرح «تخت جمشید و سنگنگارههای باستانی ایران» با نمایشگاه «بافتههای تصویری» به مناسبت فرارسیدن ماه رمضان و در استقبال از نوروز باستانی، رونمایی شد.
این فرش بزرگپارچه با نقشهای از فرصتالدوله شیرازی ـ طراح و نقاش برجسته ایران عصر قاجار ـ و با مساحت تقریبی ۳۰متر مربع، با گره نامتقارن توسط بافنده مشهور اواخر دوره قاجار «قرهچهداغی» در شهر کرمان بافته شده است.
طرحهای موجود روی این فرش نفیس از کتاب «آثار عجم» اقتباس شدهاند. این کتاب نخستین بار در سال ۱۳۱۴ قمری در بمبئی هند چاپ شد و فرصتالدوله در این کتاب ارزشمند، با تکیه بر احیا و ثبت مضامین باستانگرایانه در هنر ایران، تمامی نقشبرجستهها و ابنیه باستانی ایران را نقشهبرداری و تصویرگری کرد.
چاپنقشهای موجود در این کتاب، تا چند دهه، الگو و دستمایه کار طراحان فرش، کاشیکاران و دیگر هنرمندان هنرهای صناعی عصر قاجار بود.
این فرش به سفارش اسداللهخان نایب ایالت فارس (پسر حسینعلی میرزا فرمانفرمائیان) در شیراز تولید شد و شامل تصاویری از کاخها و نقشبرجستههای تخت جمشید در متن و تصاویری از سنگنگارههای ساسانی و آرامگاه کوروش در پاسارگاد در حاشیه فرش است.
این اثر ارزشمند برای نخستینبار به مناسبت نمایشگاه «بافتههای تصویری» و همزمان با نوروز ۱۴۰۳ در فضای نمایشگاه موقت موزه فرش ایران به نمایش درآمده است.