فناوری آنالیز نانوذرات؛ ابزار کلیدی برای تشخیص و درمان سرطان
با افزایش روزافزون ابتلا به سرطان در سراسر جهان، فناوری آنالیز نانوذرات به‌عنوان یکی از ابزارهای کلیدی در تشخیص و درمان هدفمند این بیماری، به یکی از عوامل اصلی رشد و تحول بازار تبدیل شده است.
به گزارش ماد از ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، این فناوری نه تنها در حوزه سرطان، بلکه در صنایع داروسازی، الکترونیک و پایش محیط‌زیست نیز کاربرد گسترده‌ای یافته است.
براساس گزارش جدید منتشر شده توسط شرکت تحقیقاتی The Business Research Company، بازار آنالیز نانوذرات در حال تجربه رشد قابل‌توجهی است. ارزش این بازار در سال ۲۰۲۴ برابر با ۵.۲۵ میلیارد دلار بوده و پیش‌بینی می‌شود در سال ۲۰۲۵ به ۵.۸ میلیارد دلار برسد. این روند رشد، با نرخ رشد مرکب سالانه (CAGR) ۱۰.۶ درصدی همراه است. تحلیل‌گران انتظار دارند که این بازار تا سال ۲۰۲۹ به رقم چشمگیر ۸.۶۶ میلیارد دلار افزایش یابد.
سرطان یکی از تهدیدهای اصلی سلامت بشر در قرن ۲۱ است و با افزایش سن جمعیت، تغییر سبک زندگی، عوامل محیطی و پیشرفت روش‌های تشخیصی، نرخ ابتلا به آن نیز در حال افزایش است. در همین راستا، تحلیل نانوذرات نقش حیاتی در توسعه روش‌های نوین درمانی ایفا می‌کند. این فناوری به پژوهشگران امکان می‌دهد تا ویژگی‌های منحصر به‌فرد نانوذرات را درک کنند و از آن‌ها برای طراحی سامانه‌های دقیق دارورسانی، بهبود تصویربرداری سرطان و توسعه پزشکی شخصی‌سازی‌شده بهره بگیرند.
بر اساس گزارش انجمن سرطان آمریکا، تنها در سال ۲۰۲۳، تعداد موارد جدید ابتلا به سرطان به ۱۹.۵۸ میلیون مورد رسیده است که نسبت به ۱۸.۹۸ میلیون مورد در سال ۲۰۲۱، رشدی معادل ۳.۱۶ درصد را نشان می‌دهد. این آمار نشان‌دهنده نیاز مبرم به فناوری‌های پیشرفته مانند تحلیل نانوذرات برای مقابله مؤثر با این بیماری است.
بازار نانوذرات در گزارش اخیر بر اساس چند محور کلیدی تقسیم‌بندی شده است:
بر اساس نوع فناوری: پخش نور دینامیکی (DLS)، تحلیل ردیابی نانوذرات (NTA)، روش پراش لیزری (LDM)، و سایر فناوری‌ها مانند میکروسکوپ نیروی اتمی (AFM) و پراش اشعه ایکس با زاویه کوچک (SAXS).
بر اساس نوع نانوذره: نانوذرات فلزی، نانوذرات لیپیدی و سایر انواع نانوذرات.
بر اساس کاربر نهایی: آزمایشگاه‌های تحقیقاتی، شرکت‌های دارویی، شرکت‌های فعال در حوزه نانو، سازمان‌های محیط‌زیستی و تولیدکنندگان تجهیزات الکترونیکی.
شرکت‌های پیشرو در این بازار در حال توسعه راهکارهایی نوآورانه برای تحلیل لحظه‌ای نانوذرات هستند. به‌عنوان مثال، شرکت آمریکایی Corning Inc. در سال ۲۰۲۳ فناوری جدیدی به نام Videodrop معرفی کرد. این فناوری با استفاده از میکروسکوپ تداخلی، می‌تواند در کمتر از یک دقیقه و تنها با استفاده از ۵ تا ۱۰ میکرولیتر نمونه، اندازه و غلظت نانوذرات را تعیین کند. Videodrop توانایی تحلیل ذرات ویروسی مانند لنٹی‌ویروس، آدنوویروس و وزیکول‌های خارج‌سلولی (EVs) را دارد و اطلاعات ارزشمندی برای بهینه‌سازی فرآیندهای زیستی ارائه می‌دهد.
عوامل متعددی در رشد سریع این بازار نقش دارند، از جمله:
پیشرفت‌های مداوم در فناوری نانو
افزایش تقاضا برای پزشکی دقیق
نیاز به پایش آلودگی‌های محیط‌زیستی
کاربردهای گسترده در صنعت الکترونیک
سرمایه‌گذاری‌های دولتی در حوزه تحقیق و توسعه
همچنین، روندهای نوظهور در این بازار شامل افزایش استفاده از روش‌های پیشرفته طیف‌سنجی، رشد نیاز به تحلیل ردیابی نانوذرات، کاربرد روزافزون در صنعت داروسازی و توسعه سکوهای تحلیلی یکپارچه است.
شرکت‌های برجسته فعال در این بازار شامل:
ترمو فیشر ساینتیفیک (Thermo Fisher Scientific Inc.)
اجایلنت تکنولوژی (Agilent Technologies Inc.)
بکمن کولتر (Beckman Coulter Inc.)
بروکر کورپوریشن (Bruker Corporation)
ملورن پانالیتیکال (Malvern Panalytical Ltd.)
هوریبا (Horiba Ltd.)
آنتون پار (Anton Paar GmbH)
با رشد سریع نرخ ابتلا به بیماری‌هایی چون سرطان، فناوری تحلیل نانوذرات به ابزاری حیاتی برای درک، پیشگیری و درمان مؤثر این بیماری‌ها تبدیل شده است. آینده این بازار روشن است و با نوآوری‌های پی‌درپی، می‌توان انتظار داشت که نقش تحلیل نانوذرات در پزشکی فردمحور، توسعه داروها و پایش محیط‌درمان بیماریزیست بیش از پیش پررنگ‌تر شود.
