کشف محراب تاریخی گنبد نظام الملک بعد از چهار دهه
محراب تاریخی گنبد خواجه نظام الملک مسجد جامع عتیق شهر اصفهان پس از چهار دهه مشاهده شد که بر شکوه این اثر تاریخی کم نظیر افزوده است.
ماد – مسجد جامع اصفهان یکی از قدیمیترین مسجدهای ایران که ثبت جهانی یونسکو شده است در دوران مختلف تاریخ اتفاقات خوب و مهمی را پشت سر گذاشته که در معماری آن بی تاثیر نبوده است، این تحولات معماری، شامل دورههای گوناگون اسلامی از قرن دوم تا استقرار نظام جمهوری اسلامی را در بر دارد.
این مسجد که در مجموعه تاریخی وسیعی به ابعاد 140 در 170 متر و در کنار میدان کهنه و یا میدان امام علی (ع) فعلی قرار دارد ، شامل قسمتهای مختلفی چون گنبد نظامالملک، گنبد تاجالملک، صحن چهار ایوانی، شبستانها و بنای معروف به مدرسه مظفری است و گنبد نظام الملک که از زیباترین گنبدهای آجری جهان و یادگاری ارزشمند از دوره سلجوقیان است در جبهه جنوبی مسجد جامع اصفهان نگاه هر رهگذر وگردشگری را به خود جلب می کند.
گفته می شود گنبد نظام الملک با تزئینات زیبای آجری، گچبری، سنگ و کاشی فضای داخلی و چشم نواز دوره سلجوقی اش، اولین گنبدی است که در این مسجد ساخته و با گذر زمان و در دوره های مختلف تاریخی بویژه در دوره صفویان، تزئینات کاشی و سنگ جهت تزئین محراب و کتیبه ها به این فضا افزوده شده است.
کتیبه های مذهبی کار شده در کنار نقوش زینتی زیبایی این بنا را دوچندان کرده است و از لا به لای پنجره های آجری بنا ،تلالو نور فضای روحی و معنوی دوران های مختلف تاریخی مسجد را برای گردشگران دوچندان می کند.
اما این روزها خبرهای تازه ای از این مسجد و گنبد نظام الملک شنیده می شود اینکه محراب تاریخی گنبد نظام الملک بعد از چهار دهه رویت شده است.
سرپرست پایگاه جهانی مسجد جامع اصفهان روز سه شنبه در گفت و گو با ایرنا با رد اظهار و نظرهای متفاوت در خصوص محراب قدیمی رویت شده گنبد نظام الملک گفت: زیر گنبد خواجه نظامالملک قبل از انقلاب و در سال 55 و 56 توسط یک هیات ایتالیایی کاوش هایی شد و به محراب اولیه مسجد مربوط به سال 150 دوره حکومت عباسی برخوردند و چون با حوادث انقلاب مواجه شدند این گروه که به سرپرستی پروفسور شراتو و پروفسور گالدیری بود ایران را ترک کردند و با هدف حفاظت این قسمت را با الوارهای چوب و شن پوشاندند.
سید مهدی موسوی با بیان اینکه این مسجد در دوران های تاریخ تحولات زیادی را گذرانده و همه این تحولات خوب بوده است تاکید کرد: این مسجد در بیشتر دوره های تاریخی قلب شهر اصفهان بوده است و تنها در زمان شاه عباس صفوی وقتی مجموعه نقش جهان شکل گرفت و در مدت زمان محدودی مورد بی مهری قرار گرفت و مهجور شد اما در همه دوره ها، این مسجد قلب شهر بود.
وی با بیان اینکه اکنون مسجد جامع عتیق از رطوبت رنج می برد ، خاطرنشان کرد : موضوع رطوبت زدایی و آسیب های احتمالی به این بنا باعث شد آجرهای کف برداشته شود و عملیات استحکام بخشی و نم زدایی منجر به نمایان شدن این محراب تاریخی شد و با خارج کردن الوارهای چوب و شن که برای نم زدایی ریخته شده بود اکنون این محراب در معرض دید مردم قرار گرفته است.
وی ادامه داد: باتوجه به برگزاری مراسم های مذهبی و حضور نمازگزاران و معتکفان در این مسجد با هدف حفاظت محراب با سطوح شفاف شیشه پوشیده شده است.
وی تاکید کرد: این مسجد در 10 قرن به عنوان قلب شهر اصفهان بوده و در میراث جهانی یونسکو ثبت شده است و متعلق به یک قوم و منطقه و ایران نیست بلکه متعلق به جهان است اما تنها گردشگران خارجی متوجه این موضوع هستند و در ایران علاوه بر اینکه مراکز تجاری را قلب شهر معرفی کرده ایم هنوز حتی این مسجد به خوبی شناخته نشده است.
وی یکی از علتهای ناشناخته بودن این مسجد در بین ایرانی ها را مدیریت چندگانه مسجد دانست و تصریح کرد: نزدیکی مسجد به مقبره علامه مجلسی، اداره اوقاف، هیات امنا و میراث فرهنگی و محدود بودن ساعت بازدید روزانه از دیگر عواملی است که باعث شده مسجد به درستی معرفی نشود.
به گزارش ایرنا، استان اصفهان با بیش از 22 هزار بنا و اثر تاریخی که یکهزار و 850 مورد آن به ثبت ملی و چهار اثر آن به نام های میدان نقش جهان، کاخ چهلستون، باغ فین کاشان و مسجد جامع ثبت جهانی شد، کانون توجه گردشگران داخلی و خارجی است.